Wednesday, January 03, 2007

Тамхи татдаггүй хүн хаана ч ажилтай

Монголчууд бид тамхи татах гэж ажлынхаа цагаас хумсалсаар ирсэн билээ. Таныг өдөрт хэдэн удаа тамхи татав , хэдэн минутыг ажлын бус зүйлд зориулаь гэдгийг хэнч хянадаггүй учраас цалингаа ч гэсэн бүтэн авч байдаг. Гэтэл Германп ажилд авах зар дээр “Тамхи татдаггүй” байх гэсэн шаардлага заавал байдаг гэнэ. џагаад ийм шаардлага тавих болсон тухайд үндэслэл бүхий дараах судалгааг гаргажээ. Жишээ нь: Тамхи татдаг хүн жилд хамгийн багаар бодоход 13.9 ажлын өдрийг ямар ч үр бүтээлгүй өнгөрөөдөг байна. Энэ улсад нэг цагын ажлын хөлсийг дунджаар 10 евро хэмээн тооцвол тамхи татахад тухайн хүн жилд 1390 евро буюу манайхаар 2.1 орчим төгрөгийг компаниасаа зүгээр л завшдаг ажээ. Харин Монголд яадаг вэ? Бяцхан судалгаа хийе л дээ. Бүтэн жилийн 365 хоногоос ажлын 261 өдөр байдаг гэж үзье. Өдөрт нэг цагыг тамхи татахаар орж гарахад зарцуулдаг хүн жилд 261 цагийг дэмий өнгөрөөх нь. Мөн нэг өдрийн хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг 500 төгрөг гэж үзвэл тухайн компани татдаг нэг ажилтандаа 130 гаруй мянган төгрөгийг бэлэглэх ажээ. Цомхон багтай жижиг компанийн арван ажилтан тамхи татдаг байхад л нэг сая гаруй төгрөгийг байгууллагаасаа завшиж болох нь ээ. Түүнчлэн Германд 6-10 цагийг бүтэн, 1-6 цагийг хагас цагаар тооцон цалинжуулдаг бол Монголд 8 цагийг бүтэн ажилласнаар тооцдог. Харин бүтэн ажиллаж байна уу? үгүй юу? гэдгийг хянах боломж бараг байхгүй гэхэд болно. Гэхдээ сүүлийн үед албан байгууллагууд цаг бүртгэлийн автомат системтэй болж байгаа бөгөөд ажилтан та ч нэг талаар эрүүл мэндээ бодож, нөгөө талаар ажлын үүргээ ухамсарлан тамхи татахгүй байх хэрэгтэй ажээ.

No comments: